Najpierw było zaskoczenie, potem krótkie przygotowanie do podróży, jazda furmankami do Grodna, tu skoszarowanie w oczekiwaniu na transport. Nie zdawali sobie w pełni sprawy, co ich może spotkać. Łzy rozstania, niepewność, strach, ale i domieszka ciekawości. Dalej jazda w wagonach towarowych, „targ niewolników” i tak trafiali do gospodarstw niemieckich, rzadziej do zakładów produkcyjnych. Praca, praca, głodno, tęsknota. O tym już wiemy z innych relacji. Można powiedzieć, że bohaterowie tego tomiku zostali w większości potraktowani przez swych „panów” bezwzględnie, ale bez drastycznych szykan, bez znęcania się. Ucieszyło mnie, że są to relacje niezbyt obszerne, ale prawdziwe, pisane bez nadmiernego patosu, nie tylko dla ukazania martyrologii. Na przykład ówcześni młodzi mieszkańcy ziemi nadbiebrzańskiej nie taili, że zaskoczyły ich nowinki cywilizacyjne, sprzęty gospodarskie, których nie widzieli w stronach rodzinnych. To bardzo dobrze, że taki tomik się ukazuje drukiem, wzbogaci wciąż skromną literaturę regionalną i lokalną. Wprawdzie nie zawiera on rewelacyjnych ustaleń, arcyważnych faktów i ocen. Jest natomiast cennym materiałem źródłowym do badań dziejów tej części ziem obecnego województwa podlaskiego, utrwala losy okupacyjne ośmiu osób. Wspaniały jako lektura dla młodego pokolenia, by lepiej mogło poznać i zrozumieć historię swoich przodków i regionu.